اضطراب (Anxiety) یکی از حالت‌های روانی است که در آن فرد احساس نگرانی، ترس یا تنش می‌کند. این احساس می‌تواند به شکل نشانه‌های جسمانی و روانی ظاهر شود و در زندگی روزمره فرد تأثیرات قابل‌توجهی بگذارد. اضطراب به عنوان یک واکنش طبیعی به استرس و چالش‌ها در زندگی در نظر گرفته می‌شود، اما وقتی که این واکنش به حالت ناهنجاری برسد یا به شکل مکرر بروز کند، می‌تواند به یک اختلال اضطرابی تبدیل شود.

تعریف اضطراب

اضطراب به معنای احساس تنش یا نگرانی است که معمولاً به دلیل تهدید یا خطرات واقعی یا خیالی ایجاد می‌شود. این حالت به نوعی یک مکانیسم دفاعی است که به فرد این امکان را می‌دهد که نسبت به موقعیت‌های خطرناک واکنش نشان دهد.

هر فرد ممکن است در پاسخ به موقعیت‌های خاص احساس اضطراب کند؛ به‌عنوان مثال، ترس از امتحان، صحبت در جمع یا مواجهه با بحران‌های زندگی. اما این احساسات در کسانی که دچار اختلال اضطرابی هستند، به‌طور مکرر و غیرقابل کنترل بروز می‌کند و می‌تواند بر عملکرد روزمره تأثیر منفی بگذارد.

انواع اضطراب

اضطراب به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر یک از آن‌ها ویژگی‌ها و نشانه‌های خاص خود را دارند. مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• اضطراب عمومی: این نوع اضطراب با نگرانی مداوم در مورد مسائل مختلف زندگی مانند کار، سلامتی و روابط اجتماعی همراه است. افراد مبتلا به این اختلال، همیشه نگرانند و حتی ممکن است در موارد کوچک و بی‌اهمیت نیز به شدت استرس‌زا برخورد کنند.
• اضطراب اجتماعی: این نوع اضطراب به ترس از ارزیابی منفی از سوی دیگران مربوط است. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در موقعیت‌های اجتماعی احساس عدم راحتی کنند و از تعامل با دیگران پرهیز نمایند.
• اختلال هراس: در این حالت، فرد به طور ناگهانی و بدون دلیل واضح، حالت هراس در خود تجربه می‌کند. این حملات شامل علائمی مانند تپش قلب، تنگی نفس و احساس مرگ هستند.
• اختلال اضطراب فراگیر (GAD): این اختلال شامل نگرانی مزمن و فراگیر درباره بسیاری از جنبه‌های مختلف زندگی است و معمولاً با نشانه‌های جسمانی مانند تنش عضلانی، خستگی و مشکل در خواب همراه است.

علل اضطراب

عوامل ایجادکننده اضطراب می‌توانند به شکل‌های مختلفی با یکدیگر ترکیب شوند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عوامل ژنتیکی: تحقیقات نشان می‌دهند که برخی افراد ممکن است به صورت ژنتیکی مستعد اضطراب باشند. سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
• محیط: تجربیات زندگانی از جمله تروما، فشارهای اجتماعی و اقتصادی و تغییرات بزرگ مانند ازدواج یا تغییر شغل می‌توانند بر بروز اضطراب تأثیرگذار باشند.
• عوامل زیست‌شناختی: عدم توازن شیمیایی در مغز و تغییرات هورمونی نیز می‌تواند نقشی کلیدی در بروز اختلالات اضطرابی ایفا کند.

نشانه‌ها و عوارض اضطراب

نشانه‌های اضطراب به طور کلی شامل علائم جسمانی مانند تپش قلب، تعریق بیش از حد، لرزش و اختلال در خواب است. همچنین عوارض روانی نظیر عدم تمرکز، افکار منفی و احساس ناامیدی نیز در این بین دیده می‌شود. این نشانه‌ها می‌توانند به‌طور جدی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر گذاشته و باعث کاهش کارایی در فعالیت‌های روزمره شوند.

درمان اضطراب

درمان اضطراب معمولاً شامل ترکیبی از رویکردهای دارویی و غیر دارویی است. داروهای ضداضطراب و ضدافسردگی می‌توانند به کنترل علائم کمک کنند. به‌علاوه، رویکردهای روان‌درمانی مانند رفتار درمانی شناختی (CBT) و مشاوره روانشناسی نیز در درمان این اختلالات مؤثر هستند. رعایت سبک زندگی سالم، تمرینات تنفسی و مدیتیشن نیز می‌تواند به بهبود وضعیت فرد کمک کند.

اضطراب یک واکنش طبیعی و انسانی به چالش‌های زندگی است، اما هنگامی که مخل روزمرگی شود، می‌تواند تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. با شناخت دلایل، نشانه‌ها و درمان‌های اضطراب، می‌توان به بهبود و کیفیت زندگی بهتر کمک کرد. بنابراین، ضرورت دارد که افراد به محض بروز علائم اضطراب، به مشاوره و درمان مناسب مراجعه کنند و از حمایت‌های اجتماعی استفاده نمایند.

چگونه اضطراب خود را درمان کنم؟

برای پیدا کردن یک متخصص معتبر، نیازی به جستجوی زیاد ندارید! گروه خدمات روانشناسی و مشاوره دکتر پناه، آماده ارائه‌ی خدمات گوناگون روانشناسی از جمله درمان اختلال اضطراب به هموطنان عزیز می‌باشد.

اگر در شهر اصفهان ساکن هستید می‌توانید به صورت حضوری از خدمات ما بهره‌مند شوید. و اگر در شهرهای دیگر یا خارج از کشور هستید می‌توانید از خدمات آنلاین ما استفاده کنید.